पाचोरा:- 30 जानेवारी २०२५ – महाराष्ट्र राज्य माहिती व तंत्रज्ञान सहायता केंद्र आणि करिअर कट्टा विभाग यांच्या संयुक्त विद्यमाने श्री शेठ मुरलीधरजी मानसिंगका कला, विज्ञान व वाणिज्य महाविद्यालय, पाचोरा येथे “आर्थिक साक्षरता कार्यशाळे” चे आयोजन करण्यात आले. या कार्यशाळेमध्ये सीमा बाजी यांनी उपस्थितांना आर्थिक साक्षरतेचे महत्त्व पटवून देत आर्थिक नियोजनाबाबत मौलिक मार्गदर्शन केले.
या कार्यशाळेत महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. शिरीष पाटील, उपप्राचार्य डॉ. जे. व्ही. पाटील, तसेच विविध विभागांचे प्राध्यापक, शिक्षक, शिक्षकेतर कर्मचारी मोठ्या संख्येने सहभागी झाले होते. ही कार्यशाळा ऑनलाइन झूम मीटिंग द्वारे संपन्न झाली. करिअर कट्टा विभागाचे प्रमुख डॉ. माणिक पाटील यांनी या कार्यशाळेचे नियोजन आणि आयोजन केले होते.
आर्थिक साक्षरतेचे महत्त्व : सीमा बाजी यांचे मार्गदर्शन:- कार्यशाळेचे प्रमुख मार्गदर्शक म्हणून सीमा बाजी यांनी उपस्थितांना आर्थिक साक्षरतेचा व्यापक अर्थ स्पष्ट केला. त्या म्हणाल्या, “शिक्षणाच्या मदतीने आपण साक्षर होतो, परंतु आर्थिक साक्षरता नसेल तर कमावलेली संपत्ती योग्य प्रकारे वाढवता येत नाही. आर्थिक साक्षरता ही केवळ गुंतवणुकीपुरती मर्यादित नसून, ती आर्थिक शिस्त, खर्चाचे व्यवस्थापन, भविष्यकालीन गरजांची आखणी आणि संपत्ती निर्माण करण्याच्या कौशल्यांशी निगडित आहे.”
त्या पुढे म्हणाल्या, “आजच्या धावपळीच्या आणि स्पर्धात्मक युगात पैसे कमविणे सोपे असले तरी, त्याचे योग्य नियोजन करून गुंतवणूक करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. आर्थिक संपन्नता प्राप्त करून भविष्यातील संकटांना सक्षमपणे तोंड देता येते. त्यामुळे प्रत्येक व्यक्तीने आर्थिक शहाणपण अंगीकारले पाहिजे.”
त्यांनी आर्थिक नियोजनाच्या खालील पैलूंवर विशेष भर दिला :-
मिळकतीपेक्षा बचत आणि गुंतवणुकीवर लक्ष केंद्रित करा :– केवळ कमाईवर भर न देता, मिळकतीतील ठराविक भाग नियोजनपूर्वक बचत करून गुंतवणुकीकडे वळवला पाहिजे.
योग्य गुंतवणूक पर्याय निवडा :– शेअर बाजार, म्युच्युअल फंड, सोने, स्थावर मालमत्ता किंवा इतर गुंतवणूक पर्यायांची योग्य माहिती घेऊन त्यात पैसे गुंतवावेत.
आपत्कालीन निधी ठेवा :– कोणत्याही अनपेक्षित परिस्थितीत आर्थिक अडचण निर्माण होऊ नये म्हणून कमीत कमी ६ महिन्यांचे उत्पन्न बँकेत किंवा लिक्विड स्वरूपात राखीव ठेवावे.
कर्ज आणि आर्थिक जबाबदारी यांचे योग्य नियोजन करा :– बँक किंवा अन्य वित्तीय संस्थांकडून घेतलेले कर्ज योग्य व्यवस्थापन करून वेळेत फेडणे महत्त्वाचे आहे.
कर (टॅक्स) नियोजन करा :– कर नियोजनाच्या मदतीने उत्पन्न कर आणि इतर वित्तीय बाबींचे योग्य नियोजन करून जास्तीत जास्त बचत करता येऊ शकते.
पेन्शन आणि निवृत्ती नियोजन :- दीर्घकालीन सुरक्षिततेसाठी तरुण वयातच निवृत्ती नियोजन सुरू करणे आवश्यक आहे.
महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. शिरीष पाटील यांनी:- कार्यशाळेबद्दल समाधान व्यक्त करताना सांगितले की, “विद्यार्थ्यांसह शिक्षक व शिक्षकेतर कर्मचाऱ्यांसाठीही आर्थिक साक्षरता उपयुक्त आहे. कारण फक्त उच्चशिक्षण मिळवून नोकरी किंवा व्यवसाय करणे पुरेसे नसते, तर त्यातून मिळणाऱ्या उत्पन्नाचे योग्य नियोजन करून संपत्ती निर्माण करणे हे अधिक महत्त्वाचे आहे.”
उपप्राचार्य डॉ. जे. व्ही. पाटील यांनी :- देखील आर्थिक साक्षरतेची गरज स्पष्ट करताना सांगितले की, “आजच्या काळात प्रत्येकाने आर्थिक नियोजन शिकले पाहिजे. भविष्यातील गरजा, आकांक्षा आणि जबाबदाऱ्या यासाठी सक्षम आर्थिक योजना तयार करणे हे सुजाण नागरिकाचे लक्षण आहे.”
कार्यशाळेचे महत्त्व आणि भविष्यातील उपक्रम
या कार्यशाळेच्या माध्यमातून महाविद्यालयातील शिक्षक, शिक्षकेतर कर्मचारी आणि प्राध्यापक यांना आर्थिक शिस्त, गुंतवणूक धोरणे आणि संपत्ती व्यवस्थापन याविषयी महत्त्वपूर्ण मार्गदर्शन मिळाले.
करिअर कट्टा विभाग प्रमुख डॉ. माणिक पाटील :- यांनी कार्यशाळेचे नियोजन करताना सांगितले की, “आर्थिक साक्षरता हा विषय केवळ व्यावसायिक किंवा उद्योजकांसाठी मर्यादित नसून, प्रत्येक व्यक्तीसाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे. त्यामुळे अशा कार्यशाळा नियमितपणे आयोजित करून, अधिकाधिक लोकांमध्ये जागृती निर्माण करणे गरजेचे आहे.”
त्यांनी पुढे सांगितले की, “महाविद्यालयाच्या वतीने भविष्यातही अशाच प्रकारच्या उपयुक्त कार्यशाळा आयोजित करून विद्यार्थ्यांना, शिक्षकांना आणि कर्मचाऱ्यांना आधुनिक वित्तीय संकल्पनांची माहिती दिली जाईल.”
या कार्यशाळेचा समारोप करताना सीमा बाजी यांनी उपस्थितांना आर्थिक नियोजनासाठी काही व्यावहारिक टिप्स दिल्या आणि उपस्थितांच्या शंकांचे निरसन केले. सहभागींनी या कार्यशाळेचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद दिला आणि भविष्यात अशा उपक्रमांचे आयोजन व्हावे, अशी मागणी केली.
महाविद्यालयाच्या वतीने कार्यशाळेतील प्रमुख वक्ते सीमा बाजी, प्राचार्य डॉ. शिरीष पाटील, उपप्राचार्य डॉ. जे. व्ही. पाटील आणि करिअर कट्टा विभागाचे प्रमुख डॉ. माणिक पाटील यांचे विशेष आभार मानण्यात आले.
संस्थेचे चेअरमन नानासाहेब संजय वाघ यांनी अशा स्वरूपाच्या कार्यशाळेमुळे आर्थिक साक्षरतेचा संदेश महाविद्यालयातील प्राध्यापक, शिक्षक आणि कर्मचाऱ्यांपर्यंत पोहोचला. त्यामुळे भविष्यात अधिक सुज्ञ आणि आर्थिकदृष्ट्या सक्षम समाज घडविण्यासाठी अशा उपक्रमांची गरज असल्याचे यावेळी स्पष्ट झाले.
ध्येय न्यूज चॅनेलच्या बातम्या मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करून आमचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करा.
