पाचोरा – शिक्षण ही अशी शाश्वत प्रक्रिया आहे जी केवळ ज्ञानार्जनापुरती मर्यादित न राहता व्यक्तिमत्त्व विकास, सामाजिक जाण, जबाबदारीची भावना, कष्टाची तयारी आणि उत्तम जीवनशैली घडवण्यासाठी मूलभूत भूमिका बजावते. हे घडते जेव्हा विद्यार्थ्यांना केवळ पुस्तकी ज्ञान नव्हे तर आचरण, सृजनशीलता, कौशल्य आणि संस्कारही मिळतात. अशा सर्वांगीण विकासाची खात्री देणारी आणि गाव, तालुका, जिल्हा आणि विभाग पातळीवर स्वतःचे स्थान निर्माण करणारी संस्था म्हणजे पाचोरा येथील श्री गो. से. हायस्कूल. ही शाळा आपल्या सातत्यपूर्ण गुणवत्ता उन्नतीमुळे आणि विद्यार्थ्यांच्या जीवनात सकारात्मक परिवर्तन घडवून आणण्याच्या कार्यामुळे अनेक पालकांची पहिली पसंती ठरली आहे. शाळेचा 2024-25 चा शैक्षणिक आराखडा हा केवळ आकड्यांचा खेळ नसून, तो विद्यार्थी-केंद्रित दृष्टिकोनातून साकारलेला एक जीवंत दस्तऐवज आहे. राज्य शासनाच्या मुख्यमंत्री माझी शाळा सुंदर शाळा उपक्रमात शाळेने संपूर्ण पाचोरा तालुक्यातूनही प्रथम स्थान पटकावले आहे. ही यशस्वी घोडदौड केवळ सरकारी पुरस्कारांपुरती मर्यादित नाही, तर ती शाळेच्या व्यवस्थापन, मुख्याध्यापक, शिक्षकवर्ग, शिक्षकेतर कर्मचारी, विद्यार्थी आणि पालकांच्या समविचारी प्रयत्नांचे फलित आहे. शाळेने यावर्षी इयत्ता पाचवीपासून संगणक विषयाची सुरुवात करून ग्रामीण आणि निमशहरी भागातील विद्यार्थ्यांना माहिती-तंत्रज्ञान क्षेत्रात सुरुवातीपासूनच प्रशिक्षित करण्याचा महत्त्वाकांक्षी उपक्रम हाती घेतला आहे. आजच्या युगात संगणक ज्ञान ही मूलभूत गरज बनली आहे. त्यासाठी शाळेने संगणक प्रयोगशाळा, प्रोजेक्टर, डिजिटल सॉफ्टवेअर्स, प्रशिक्षित शिक्षक आणि समर्पित अभ्यासक्रम यांची समर्पक आखणी केली आहे. हे शिक्षण मुलांना फक्त टेक्निकल नॉलेज देत नाही, तर त्यांची विश्लेषण क्षमता, तार्किक विचारसरणी आणि सर्जनशीलता वाढवते.
सांस्कृतिक क्षेत्रातही शाळेची कामगिरी वाखाणण्याजोगी आहे. जिल्हास्तरावरील ‘कास्ट लिस्ट इंडिया’ या पथनाट्य सादरीकरणाने सामाजिक समतेचा संदेश देत विद्यार्थ्यांमध्ये सामूहिक भावना, संवाद कौशल्य, रंगभूमीवरील आत्मविश्वास आणि सामाजिक भान यांचे बीज पेरले. अशा प्रकारच्या उपक्रमामुळे विद्यार्थी केवळ अभ्यासात नव्हे, तर एकात्मता, मानवता आणि नेतृत्वगुण यातही प्रगती करू लागतात.
शाळेच्या गुणवत्ता मूल्यांकन आणि आश्वासन आराखड्याच्या अंतर्गत ‘अभ्यासक्रम रचनाबद्ध’, ‘अध्यापन सुधारित’, ‘शिक्षकांचे प्रशिक्षण नियमित’, ‘अभ्यास परिणामाचे मूल्यमापन कार्यक्षम’ आणि ‘संसाधन व्यवस्थापन प्रभावी’ असे पाच स्तंभ ठरवले गेले आहेत. प्रत्येक शिक्षकाने विद्यार्थ्यांच्या व्यक्तिगत शैक्षणिक व मानसिक प्रगतीवर लक्ष ठेवत व्यक्तिगत फॉलोअपची जबाबदारी स्वीकारली आहे. त्यामुळे प्रत्येक विद्यार्थी हा ‘एक युनिट’ मानून त्याचा समर्पित विकास करण्यावर भर दिला जातो.
शाळेच्या प्रशासकीय यंत्रणेत पारदर्शकता, उत्तरदायित्व, नवोपक्रमशीलता आणि संवादक्षमतेवर भर आहे. मुख्याध्यापक एन. आर. ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली शिक्षकवर्गातील प्रत्येक सदस्य शिक्षणाच्या सर्वोच्च उद्दिष्टासाठी एकत्रितपणे प्रयत्नशील आहे. शाळेने वेळोवेळी ‘पालक-शिक्षक संवाद मेळावे’, ‘विद्यार्थी-शिक्षक संवाद सत्रे’ आणि ‘संवाद परिषदां’चे आयोजन करून सर्व घटकांमध्ये समन्वय वाढवला आहे.
अशा व्यापक दृष्टिकोनातून आरोग्य हा देखील शिक्षणाचा घटक ठरतो. पर्यावरण संरक्षणासाठी शाळेने बहुउद्देशीय वृक्षांचे रोपण केले असून प्रत्येक वर्गाने ‘आपला एक वृक्ष’ ही संकल्पना स्वीकारून वृक्षपालनाची जबाबदारी उचलली आहे. परसबागेची निर्मिती हीदेखील या उपक्रमाचा एक भाग आहे. यातून विद्यार्थ्यांना कृषिविज्ञान, सेंद्रिय शेती, पाणी व्यवस्थापन आणि श्रमसंस्कार यांचे प्राथमिक शिक्षण मिळते. विद्यार्थ्यांच्या शरीरसौष्ठवासाठी शुक्रवारी व शनिवारी कवायतींचा विशेष तास सुरू करण्यात आला आहे. नियमित व्यायामामुळे केवळ आरोग्य सुधारत नाही, तर शिस्त, नेतृत्व, आत्मसंयम आणि सहकार्य या गुणांचाही विकास होतो. खेळांद्वारे भावनिक सुसंवाद वाढतो व सांघिक भावना दृढ होते. शाळेने विद्यांजली पोर्टलवर नोंदणी करून एक महत्त्वपूर्ण टप्पा पार केला आहे. यातून भारत भरातील स्वयंसेवक, निवृत्त अधिकारी, तज्ज्ञ मंडळी शाळेशी जोडले जातात. त्यांच्या अनुभवाचे भांडार विद्यार्थ्यांसमोर खुले होते. त्यामुळे मुलांना वेगवेगळ्या क्षेत्रातील जाणकारांशी संवाद साधण्याची संधी मिळते.
शाळेतील इयत्ता पाचवी ते दहावीपर्यंत एकूण 2605 विद्यार्थी हे या संस्थेवर पालकांचा आणि विद्यार्थ्यांचा असलेला दृढ विश्वास अधोरेखित करणारे उदाहरण आहे. मोठ्या संख्येतील विद्यार्थ्यांवर दर्जेदार आणि प्रभावी शिकवणी ठेवणे ही मोठी जबाबदारी असून श्री गो. से. हायस्कूलने ती उत्तम प्रकारे पार पाडलेली आहे. भौतिक सुविधांच्या आघाडीवर शाळेने तिसऱ्या मजल्याचे संपूर्ण कामकाज पूर्ण करून रंगरंगोटी, टाईल्स, वीजसंपत्ती, ट्यूबलाईट्स, पंखे, वॉशरूमसारख्या मूलभूत गरजांवर भर दिला आहे. बाहेरील भिंतींवर ऐतिहासिक, भौगोलिक, वैज्ञानिक व सामाजिक दृष्टिकोन असलेल्या फलकांचे लेखन करून ‘शाळेच्या भिंती बोलक्या’ केल्या आहेत. हे फलक म्हणजे एका विद्यार्थ्याच्या कल्पनाशक्तीचे आणि जाणिवांचे अधिवास ठरतात. शाळेत विविध शालेय स्पर्धा, विज्ञान प्रदर्शन, हस्तकला प्रदर्शन, निबंध लेखन, वक्तृत्व, वाचन स्पर्धा, चित्रकला, संगीत, योग व श्लोक पठण यांचे आयोजन नियमितपणे केले जाते. प्रत्येक विद्यार्थ्याला किमान एका उपक्रमात सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहन दिले जाते. या सहभागातूनच गुण, आत्मविश्वास, संवाद कौशल्य आणि नेतृत्वगुण खुलतात.मुख्याध्यापक एन. आर. ठाकरे हे शाळेच्या उन्नतीचा आधारस्तंभ आहेत. त्यांचा शिक्षणावर असलेला दृढ विश्वास, नियोजनशीलता, विद्यार्थीप्रियता आणि वेळेचे व्यवस्थापन यामुळे शाळेचे कामकाज शिस्तबद्ध आणि प्रभावी रितीने सुरू आहे. त्यांनी शिक्षकांमध्ये नेतृत्वगुण, उत्तरदायित्व आणि नवोपक्रमांची प्रेरणा दिली आहे. त्यांच्या नेतृत्वात शाळा केवळ संस्थाच नव्हे, तर एक शैक्षणिक चळवळ बनली आहे श्री गो. से. हायस्कूल ही अशी संस्था आहे जिथे शिक्षण, संस्कार, अनुशासन, पर्यावरण, तंत्रज्ञान, आरोग्य, कला आणि क्रीडा या सर्व घटकांचे संतुलित रूप पाहायला मिळते. येथे शिक्षण म्हणजे नुसते वर्गखोल्यांपुरते मर्यादित न राहता, ते प्रत्येक विद्यार्थी आणि पालकाच्या आयुष्याशी जोडलेले आहे. म्हणूनच आजच्या काळात आपल्या पाल्याच्या उज्ज्वल भविष्याची शाश्वती हवी असेल, त्याला एक सुरक्षित, प्रगतीशील, संस्कारित आणि आधुनिक शिक्षणदृष्टिकोन असलेली शाळा द्यायची असेल, तर श्री गो. से. हायस्कूल, पाचोरा हीच सर्वोत्तम निवड ठरते. आपल्या पाल्याला गुणवत्तापूर्ण शिक्षणाच्या सुवर्णसंधीकडे घेऊन जाणारी ही शाळा एक आदर्श पर्याय आहे.






ध्येय न्यूज चॅनेलच्या बातम्या मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करून आमचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करा.