पाचोरा – तालुका विधी सेवा समिती पाचोरा व पाचोरा वकील संघ यांच्या संयुक्त विद्यमाने आणि तालुका विधी सेवा समितीचे मा. अध्यक्ष आदरणीय निमसे साहेब यांच्या प्रेरणादायी मार्गदर्शनाखाली, बुरहाणी इंग्लिश मिडियम स्कूल येथे एक व्यापक व उपयुक्त विधी जनजागृती शिबिर आयोजित करण्यात आले. समाजातील विविध स्तरांतील महिलांच्या सुरक्षिततेसाठी कायद्याचा उपयोग व त्याचा प्रभाव जनतेपर्यंत पोहोचवण्याच्या हेतूने या शिबिराचे आयोजन करण्यात आले होते. विद्यार्थ्यांपासून ते शिक्षकवर्गापर्यंत सर्वांसाठी हे शिबिर माहितीपूर्ण व प्रेरणादायी ठरले. या शिबिरामध्ये प्रमुख वक्त्यांपैकी एक प्रा. वैशाली बोरकर यांनी POSH ACT-2013 म्हणजेच “कामाच्या ठिकाणी महिलांचा लैंगिक छळ प्रतिबंध, मनाई व तक्रार निवारण कायदा” यावर सखोल आणि अभ्यासपूर्ण मार्गदर्शन केले. त्यांनी या कायद्याच्या उद्दिष्टांपासून ते अंमलबजावणीपर्यंत सर्व महत्त्वाच्या बाबी विद्यार्थ्यांसमोर मांडल्या. शाळेतील विद्यार्थिनींसह शिक्षक व शिक्षकेतर कर्मचाऱ्यांनीही या मार्गदर्शनाचा लाभ घेतला. प्रा. बोरकर यांनी उदाहरणांच्या सहाय्याने कायद्याची व्याप्ती स्पष्ट करताना हे अधोरेखित केले की, कामाच्या ठिकाणी होणाऱ्या मानसिक, शारीरिक व भाषिक त्रासांवर कायद्यानुसार कठोर कारवाई केली जाऊ शकते आणि महिलांनी याबाबत सजग राहणे काळाची गरज आहे. कार्यक्रमात उपस्थित असलेले प्रकाश विसपुते सर यांनी विधी विषयातील मूलभूत संकल्पना सोप्या भाषेत उलगडून दाखवताना, शाळकरी वयातील विद्यार्थ्यांना कायदेशीर जाणीव व जाण असणे किती आवश्यक आहे, यावर भर दिला. त्यांनी कायदे केवळ गुन्हेगारांना शिक्षा देण्यासाठी नसून समाजातील प्रत्येक घटकाच्या हक्काचे संरक्षण करणारा एक मजबूत आधारस्तंभ आहे, हे स्पष्ट केले. महिलांच्या सुरक्षितता व गोपनीयतेचा अत्यंत संवेदनशील विषय मांडताना डॉ. सौ. सुनिता मांडोळे यांनी स्त्रीच्या सन्मानाची जपणूक करणारे अनेक कायदे समजावून सांगितले. समाजात अनेकदा महिलांना गोपनीयतेचा अभाव जाणवतो आणि त्यातूनच त्यांचे मानसिक व सामाजिक शोषण होते. त्यामुळे महिलांनी आपल्या हक्कांची आणि कायद्याच्या संरक्षणाची जाणीव ठेवावी, असे आवाहन त्यांनी केले. बालकांच्या सुरक्षेचा महत्त्वपूर्ण भाग असलेल्या बॅड टच आणि गुड टच या विषयावर सौ. ललिता पाटील यांनी मार्गदर्शन करताना बालकांशी संवाद साधला. त्यांनी मुलामुलींना त्यांच्या शरीरासंदर्भात काय योग्य आहे व काय अयोग्य, हे समजावून सांगण्याचा प्रयत्न केला. बालकांनी अशा प्रसंगी घाबरून न जाता विश्वासू मोठ्यांशी बोलण्याचे महत्त्व त्यांनी अधोरेखित केले. या सत्राने उपस्थित पालकवर्ग व शिक्षकांनाही बालसुरक्षेच्या बाबतीत जागरूक केले. POCSO ACT म्हणजेच “बालकांवर लैंगिक अत्याचार प्रतिबंधक कायदा” या विषयावर ॲड. भाग्यश्री महाजन यांनी सविस्तर माहिती दिली. त्यांनी सांगितले की, १८ वर्षांखालील मुलामुलींवर होणाऱ्या कोणत्याही प्रकारच्या शारीरिक, मानसिक किंवा लैंगिक छळवणुकीवर हा कायदा कठोर शिक्षेची तरतूद करतो. यामध्ये मुलांच्या हक्कांचे संरक्षण आणि त्यांची जबाबदारी घेणाऱ्या प्रौढांची जबाबदारी या दोन्हींचा समावेश असतो. शाळा, महाविद्यालये व इतर शिक्षण संस्थांनीही या कायद्याचे काटेकोर पालन करणे आवश्यक आहे, असे त्यांनी स्पष्ट केले. तालुका विधी सेवा समितीचे कार्य व त्याचे फायदे या विषयावर ॲड. अंकुश कट्यारे यांनी उपस्थितांना माहिती दिली. त्यांनी विधी सेवा समिती म्हणजे काय, ती कोणासाठी काम करते, तिच्या कार्यपद्धती काय आहेत, याची माहिती दिली. अनेक गरजू, आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांपर्यंत मोफत कायदेशीर मदत पोहोचवण्याचे काम विधी सेवा समिती करत असते. शाळांमधूनही या माध्यमातून जनजागृती होणे हे समाजहितासाठी आवश्यक आहे, असेही त्यांनी सांगितले. कुमारावस्थेत व युवा अवस्थेत शरीरात होणारे जैविक व मानसिक बदल आणि त्यादृष्टीने घ्यावयाची काळजी या विषयावर रोटरी क्लबचे अध्यक्ष डॉ. मुकेश तेली यांनी प्रभावी मार्गदर्शन केले. त्यांनी विद्यार्थ्यांना अत्यंत संवेदनशीलतेने व आत्मियतेने समजावले की, या वयातील शारीरिक व मानसिक बदल नैसर्गिक असून त्याकडे चुकीच्या नजरेने पाहू नये. विद्यार्थ्यांनी याकाळात सकारात्मक सवयी अंगीकाराव्यात व सायबर गुन्हेगारी, सोशल मीडिया व्यसनापासून दूर राहावे, असेही त्यांनी सांगितले. या सर्व उपक्रमाच्या यशस्वी आयोजनासाठी शाळेचे अध्यक्ष ताहेर भाई कपाशी, उपाध्यक्ष मुस्तफा भाई लाकडावाला, CEO बी. एन. पाटील, प्राचार्या सौ. मनीषा पाटील, उपप्राचार्या सौ. अश्विनी सोमपूरकर यांच्यासह संपूर्ण शिक्षकवर्ग व शिक्षकेतर कर्मचाऱ्यांचे मोलाचे सहकार्य लाभले. त्यांनी शाळेच्या पातळीवरून विद्यार्थीहिताच्या व कायदेसाक्षरतेच्या या उपक्रमात पूर्ण जबाबदारीने सहभाग घेतला. या शिबिरामुळे विद्यार्थ्यांमध्ये कायदेशीर ज्ञानाची जाणीव निर्माण झाली. विशेषतः मुलींसाठी POSH व POCSO कायद्यांविषयी सखोल माहिती मिळाल्यामुळे त्यांच्यात आत्मविश्वास व सुरक्षिततेचा भाव वाढला. कार्यक्रमाच्या यशस्वीतेसाठी संपूर्ण बुरहाण इंग्लिश मिडियम स्कूल परिवाराचे तालुका विधी सेवा समिती व वकील संघ पाचोरा यांनी विशेष कौतुक केले. अशा प्रकारचे शिबिरे शाळांमध्ये वेळोवेळी होणे अत्यावश्यक असून, यामुळे विद्यार्थी केवळ शैक्षणिकदृष्ट्या नव्हे तर कायदेशीरदृष्ट्याही सशक्त होतात. कायद्याच्या अंधारात वावरणाऱ्या समाजातील दुर्बल घटकांपर्यंत प्रकाश पोहोचवणाऱ्या अशा उपक्रमांचे महत्त्व आजच्या काळात अधिकच वाढले आहे. बुरहाण इंग्लिश मिडियम स्कूलने या उपक्रमाच्या माध्यमातून सामाजिक बांधिलकीचे अत्युत्तम उदाहरण सादर केले आहे.
ध्येय न्यूज चॅनेलच्या बातम्या मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करून आमचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करा.
