मुंबई – महाराष्ट्र पोलीस दलातील एक अत्यंत प्रामाणिक, निष्ठावान, कार्यक्षम आणि प्रेरणादायी अधिकारी म्हणून ख्याती प्राप्त केलेले सहायक पोलीस आयुक्त शाम खंडेराव शिंदे यांना दिनांक २९ जुलै २०२५ रोजी त्यांच्या गुणवत्तापूर्ण आणि उल्लेखनीय सेवेसाठी राष्ट्रपती पोलीस पदकाने सन्मानित करण्यात आले. पोलीस दलातील ही सर्वोच्च पातळीची गौरवाची मान्यता मिळवणं ही केवळ त्यांच्या वैयक्तिक मेहनतीची आणि निष्ठेचीच नाही, तर समस्त महाराष्ट्र पोलीस दलासाठीही अभिमानाची बाब आहे. शाम खंडेराव शिंदे यांचा जन्म नाशिक जिल्ह्यातील भगूर या गावात झाला. भगूर हे गाव ऐतिहासिक दृष्टिकोनातून ओळखले जाते. याच भूमीने अनेक लढवय्ये, समाजसेवक आणि राष्ट्रसेवक घडवले आहेत. बालपणातच त्यांनी सामाजिक भान, कष्टाची सवय आणि जबाबदारीची जाणीव अंगी बाणवली. शालेय शिक्षण भगूर येथेच घेतले तर उच्च शिक्षण नाशिक शहरात पार पाडले. शिक्षणाबरोबरच त्यांनी स्पर्धा परीक्षांचा अभ्यास सुरू ठेवला. सामाजिक न्यायासाठी काम करण्याची प्रबळ इच्छा असल्यामुळे त्यांनी प्रशासकीय सेवेत येण्याचा निर्धार केला. सन १९९१ मध्ये महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगामार्फत झालेल्या परीक्षेत यश मिळवून त्यांनी पोलीस उप निरीक्षक पदावरून आपल्या सेवेला सुरुवात केली. ही एक सुरुवात होती – कठोर शिस्त, अतूट मेहनत आणि अपार कर्तव्यनिष्ठेच्या प्रवासाची. या प्रवासात त्यांनी अमरावती, नाशिक, जळगाव, नवी मुंबई आणि मुंबई या महत्वाच्या ठिकाणी विविध पदांवर कार्यरत राहून पोलीस दलाच्या कार्यक्षेत्रात आपला ठसा उमटवला. त्यांच्या कार्यकाळातील एक महत्त्वाचा टप्पा म्हणजे VVIP सुरक्षा विभागात तीन वर्षांची सेवा. या विभागात त्यांनी देशाच्या महत्त्वाच्या व्यक्तींच्या सुरक्षेचे अतिशय बारकाईने नियोजन केले. यामध्ये राष्ट्रपती, पंतप्रधान, मुख्यमंत्री, न्यायमूर्ती, राजदूत, परदेशी प्रतिनिधी इत्यादींच्या दौऱ्यांदरम्यान सुरक्षा व्यवस्था सांभाळण्याची मोठी जबाबदारी त्यांनी पार पाडली. त्यानंतर त्यांनी लाचलुचपत प्रतिबंधक विभागात पाच वर्षे सेवा बजावली. या काळात त्यांनी अनेक धाडसी कारवाया करत भ्रष्ट अधिकाऱ्यांविरुद्ध कारवाई केली. अनेक सापळा कारवायांमध्ये त्यांनी नेतृत्व करून आर्थिक गैरव्यवहार करणाऱ्यांना अटक केली. या कामगिरीने शासनाचे आणि जनतेचे लक्ष वेधून घेतले. त्यांच्या प्रामाणिक सेवेमुळे त्यांना आतापर्यंत पोलीस महासंचालक सन्मान चिन्ह प्राप्त झाले आहे. हे चिन्ह महाराष्ट्र पोलीस दलात अत्यंत गौरवास्पद मानले जाते. याव्यतिरिक्त एकूण २७८ पुरस्कार त्यांना मिळाले आहेत – ही संख्या त्यांच्या कामगिरीची आणि कार्यक्षमतेची साक्ष आहे. या सर्व पुरस्कारांतून त्यांच्या कार्यक्षमतेची ओळख झाली असली तरी दिनांक 29 जुलै 2025 रोजी मुंबई येथील राजभवन मध्ये एक भव्य राष्ट्रपती पोलीस पदक प्रदान समारंभ संपन्न प्रसंगी महाराष्ट्राचे राज्यपाल श्री सी. पी. राधाकृष्णन यांच्या हस्ते ६४ जणांना शौर्यगौरव पदक, ४ जणांना विशेष सेवा पदक आणि ३८ जणांना उपयुक्त सेवा पदक देण्यात आले, एकूण १०६ पुरस्कारप्राप्तांना सन्मानित करण्यात आले यावेळी उपमुख्यमंत्री (Deputy Chief Minister): एकनाथ शिंदे
राज्य गृहमंत्र्य (Minister of State for Home, Urban): युगेश कदम
मुख्य सचिव, गृह विभाग (Principal Secretary Home): अनुप कुमार सिंह, विशेष पोलीस महानिरीक्षक (Special IG Law & Order): डॉ. मनोज कुमार शर्मा (Meritorious Service Medal प्राप्त)
पोलीस महासंचालक (DGP): रश्मी शुक्ला
त्यांच्यासह अनेक वरिष्ठ पोलीस अधिकारी व पुरस्कारप्राप्तांच्या कुटुंबीयांचाही समावेश होता हा समारंभ पोलीस दलातील धैर्यगौरव, कार्यक्षमता व सेवा भावनेचा गौरव करणारा एक फारच महत्वाचा आणि प्रेरणादायी कार्यक्रम ठरला राष्ट्रपतींकडून प्राप्त झालेले “गुणवत्तापूर्ण सेवेसाठी राष्ट्रपती पोलीस पदक” हे त्यांच्या कारकीर्दीतील सर्वोच्च आणि सर्वोत्तम मानांकन ठरले आहे. हे पदक केवळ पुरस्कार नसून पोलीस सेवेमधील उत्कृष्टतेचे आणि निष्कलंक सेवाभावाचे प्रतीक असल्याचे राज्यपाल यांनी मनोगतात सांगितले सध्या शाम खंडेराव शिंदे हे मुंबई शहरातील आर्थिक गुन्हे विभागात सहायक पोलीस आयुक्त या पदावर कार्यरत आहेत. मुंबईसारख्या आंतरराष्ट्रीय शहरात आर्थिक गुन्ह्यांचे स्वरूप अत्यंत क्लिष्ट आणि आंतरराष्ट्रीय पातळीवर पोहोचणारे असते. बोगस कंपन्या, आर्थिक फसवणूक, सायबर गुन्हेगारी, बेनामी व्यवहार, हवाला व्यवहार अशा गुंतागुंतीच्या प्रकरणांमध्ये चौकशी करणे आणि गुन्हेगारांपर्यंत पोहोचणे यासाठी तांत्रिक ज्ञान, निरीक्षणशक्ती, धैर्य आणि अनुभव यांचे समन्वय आवश्यक असतो. शिंदे यांनी यामध्ये आपल्या नेतृत्वगुणांनी आणि पारदर्शक कार्यशैलीने हा विभाग यशस्वीपणे सांभाळला आहे. सहकारी अधिकारी त्यांच्याबद्दल सांगतात की, “शिंदे सर हे एक आदर्श अधिकारी आहेत – जे कधीही चुकीच्या गोष्टींशी तडजोड करत नाहीत. त्यांनी कायद्याला सर्वोच्च मानले असून, प्रत्येक केसमध्ये ते न्यायाच्या बाजूने ठामपणे उभे राहतात.” सामान्य जनतेसाठीही ते नेहमीच सहज उपलब्ध राहतात. गुन्हेगारांवर कठोर कारवाई करताना ते जनतेबद्दल मात्र संवेदनशीलतेने आणि सहृदयतेने वागत असल्यामुळे जनमानसात त्यांच्याबद्दल आदराची भावना निर्माण झाली आहे. त्यांची आचारसंहिता अत्यंत साधी, पण प्रभावी आहे – “कर्तव्य सर्वोपरि.” या चार शब्दांतच त्यांच्या संपूर्ण जीवनदृष्टीचे सार सामावले आहे. प्रामाणिकपणा, वेळेचे व्यवस्थापन, शांत चित्ताने निर्णय घेणे आणि सहकाऱ्यांमध्ये आत्मविश्वास निर्माण करणे या गुणांमुळे ते आपल्या विभागात आदर्श नेते म्हणून ओळखले जातात. आजच्या काळात जेव्हा समाजात भ्रष्टाचार, अकार्यक्षमता, आणि बेजबाबदारीबाबत चिंता व्यक्त केली जाते, तेव्हा शाम खंडेराव शिंदे यांच्यासारखे अधिकारी समाजासमोर एक आदर्श ठरतात. स्पर्धा परीक्षा देणाऱ्या युवकांसाठी, प्रशासकीय सेवेत जाण्याची प्रेरणा शोधणाऱ्यांसाठी, आणि सर्वसामान्य जनतेसाठी त्यांच्या जीवनप्रवासात एक संदेश दडलेला आहे – प्रामाणिकपणे आणि निःस्वार्थपणे काम केल्यास यश नक्कीच मिळते. सहायक पोलीस आयुक्त शाम खंडेराव शिंदे यांचा प्रवास हा केवळ एका अधिकाऱ्याचा नाही, तर तो महाराष्ट्र पोलीस दलाच्या गौरवाचा, निष्ठेचा आणि कार्यक्षमतेचा प्रवास आहे. त्यांनी अनेक संकटांचा सामना करत, अत्यंत जबाबदारीने आणि सचोटीने सेवा बजावली आहे. राष्ट्रपती पोलीस पदक हा केवळ त्यांच्या कार्याचा गौरव नाही, तर कर्तव्याशी निष्ठावान असलेल्या हजारो पोलीस अधिकाऱ्यांचा सन्मान आहे. अशा आदर्श अधिकाऱ्यांच्या सेवेमुळेच महाराष्ट्र पोलीस दलाची प्रतिमा उंचावते आणि समाजात विश्वास निर्माण होतो. शिंदे सरांचे कार्य आणि योगदान पुढील पिढीला प्रेरणा देणारे ठरेल, यात तिळमात्र शंका नाही.
ध्येय न्यूज चॅनेलच्या बातम्या मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करून आमचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करा.
