पुणे (गुरुदत्त वाकदेकर) : साताऱ्यात १ ते ४ जानेवारी २०२६ दरम्यान होणाऱ्या ९९ व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या अध्यक्षपदी लोकप्रिय कादंबरीकार विश्वास पाटील यांची निवड करण्यात आली आहे. हा निर्णय पुणे येथे अखिल भारतीय मराठी साहित्य महामंडळाच्या बैठकीत घेण्यात आला. पुण्यातील महाराष्ट्र साहित्य परिषदेच्या सभागृहात झालेल्या बैठकीत महामंडळाच्या चार घटक संस्था व संलग्न व समाविष्ट संस्थांचे प्रतिनिधी उपस्थित होते. विविध प्रस्तावांवर चर्चा केल्यानंतर सर्व सदस्यांनी विश्वास पाटील यांचे नाव एकमताने मान्य केले. मराठी साहित्यासाठी केलेल्या त्यांच्या बहुआयामी योगदानाचा विचार करता, अध्यक्षपदी त्यांची निवड अत्यंत योग्य ठरली.
विश्वास पाटील हे केवळ कादंबरीकार नाहीत, तर आय. ए.एस. अधिकारी म्हणूनही त्यांनी महाराष्ट्र शासनाच्या महत्त्वाच्या प्रकल्पांना यशस्वीरीत्या पूर्ण केले आहे. शिर्डी येथील आंतरराष्ट्रीय विमानतळाचे रखडलेले बांधकाम त्यांनी फक्त १४ महिन्यांत पूर्ण केले. शिक्षणात त्यांनी एम.ए. इंग्रजी साहित्य, कायद्याची पदवी संपादन केली असून, आय.ए.एस. अधिकारी पदावर कार्यरत असतानाही त्यांनी लेखनासोबत प्रशासनिक योगदानही दिले. त्यामुळे त्यांचे साहित्य सामाजिक, ऐतिहासिक तसेच प्रशासनिक वास्तवाचे प्रतिबिंब मांडणारे ठरते.
विश्वास पाटील यांचे लेखन वाचकांना इतिहास, समाज आणि मानवी जीवनाचे विविध पैलू अनुभवायला लावते. पानिपत कादंबरीत मराठ्यांच्या पराक्रमाची, धोरणांची आणि पराभवाची हृदयस्पर्शी कथा आहे, तर झाडाझडती कादंबरीत धरणग्रस्तांचे जीवन, जगणे-मरणे उलगडले आहे; या कादंबरीला साहित्य अकादमी पुरस्कार (१९९२) मिळाला. चंद्रमुखी कादंबरीत प्रेमकथा सामाजिक वास्तवाशी जुळवून मांडली आहे, तर संभाजी कादंबरीत छत्रपती संभाजी महाराजांचे जीवन दर्शन वाचकांना भावले. याशिवाय पांगिरा, लस्ट फॉर लालबाग, नागकेशर, गाभुळलेल्या चंद्रबनात या कादंबऱ्यांत सामाजिक विषय, शेती, पाणी, कामगारांचे हाल, लोक कलावंतांची दुर्दशा यांचा मार्मिक आढावा आहे.
त्यांच्या कादंबऱ्यांची अनेक भारतीय भाषांमध्ये भाषांतरे झाली असून इंग्रजीमध्ये पानिपत, संभाजी, महानायक वेस्टलँड अ‍ॅमेझॉनकडून तर झाडाझडती हॅचेटकडून प्रकाशित झाली. साहित्यकांनी त्यांचे योगदान जाहीरपणे कौतुक केले आहे – सुनील गंगोपाध्याय, अमिताव घोष आणि इंदिरा गोस्वामी यांचा समावेश आहे.
विश्वास पाटील यांना मराठी व भारतीय साहित्य क्षेत्रात सातऱ्याहून अधिक पुरस्कार मिळाले आहेत. यामध्ये साहित्य अकादमी पुरस्कार, प्रियदर्शिनी राष्ट्रीय पारितोषिक, नाथमाधव पारितोषिक, इंदिरा गोस्वामी राष्ट्रीय साहित्य पुरस्कार, गडकरी पुरस्कार व भारतीय भाषा परिषद पारितोषिक यांचा समावेश आहे.
साताऱ्यातील शाहू स्टेडियम येथे १ ते ४ जानेवारी २०२६ दरम्यान संमेलन होणार आहे. ग्रंथडिंडी उद्घाटनाच्या दिवशी ग्रंथ प्रदर्शन, कविकट्टा आणि बालकुमारांसाठी आनंद मेळावा आयोजित केला जाईल. दुसऱ्या दिवशी सकाळी संमेलनाचे औपचारिक उद्घाटन होईल. चार दिवसांचे ग्रंथ प्रदर्शन, वक्तृत्व स्पर्धा (यशवंतराव चव्हाण प्रतिष्ठानांतर्गत), कोमल संमेलन, लेखक मुलाखती, कवी संमेलन, कादंबरी कार्यशाळा अशा विविध कार्यक्रम संमेलनात समाविष्ट आहेत. संमेलनात सहभागी होण्यासाठी संपूर्ण साहित्यक, पुरस्कारप्राप्त लेखक आणि माजी अध्यक्षांना पूर्वसूचना व विशेष निमंत्रण देण्यात आले आहे, जे वाचक आणि सहभागी लेखकांसाठी संमेलनाच्या तयारीसाठी योग्य कालावधीत करण्यात आले आहे.
ध्येय न्यूज चॅनेलच्या बातम्या मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करून आमचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करा.
