पाचोरा तालुका सहशिक्षण संस्थेचे अध्यक्ष मा.आ.दिलीप भाऊ वाघ , चेअरमन नानासाहेब संजय वाघ यांच्या मार्गदर्शनाखाली श्री. गो. से. हायस्कूल, पाचोरा येथे दिनांक ९ एप्रिल २०२५ रोजी सकाळी आठ वाजता “विश्व नवकार महामंत्र दिन” अत्यंत भक्तिभावाने आणि शिस्तबद्ध पद्धतीने साजरा करण्यात आला. हा विशेष कार्यक्रम भगवान महावीर यांच्या जयंतीनिमित्त आयोजित करण्यात आला होता. भगवान महावीरांनी दिलेला अहिंसा, करुणा आणि विश्वकल्याणाचा संदेश आजच्या पिढीला समजावा, यासाठी नवकार महामंत्राच्या सामूहिक पठणाद्वारे विद्यार्थ्यांच्या मनावर अध्यात्मिक आणि नैतिक मूल्यांची जाणीव ठसविण्याचा उद्देश यामागे होता.
भगवान महावीर यांची जयंती म्हणजे मानवतेच्या, संयमाच्या, सत्य आणि अहिंसेच्या तत्त्वांचा जागर. त्यांच्या विचारांचा प्रसार होण्यासाठी आणि नवकार महामंत्राच्या माध्यमातून सकारात्मक ऊर्जा सर्वत्र पसरावी, या हेतूने दरवर्षी “विश्व नवकार महामंत्र दिन” देशभर विविध शैक्षणिक संस्थांमध्ये साजरा केला जातो. या पार्श्वभूमीवर श्री. गो. से. हायस्कूल, पाचोरा येथे आयोजित केलेल्या या कार्यक्रमाने विद्यार्थ्यांमध्ये धार्मिक, आध्यात्मिक आणि सामाजिक भान जागृत केले.
कार्यक्रमाची सुरुवात नवकार महामंत्राच्या उच्चारणाने झाली. विद्यार्थ्यांनी सुरेल आणि शुद्ध स्वरात मंत्र पठण करत वातावरणात एक अनोखी शांती निर्माण केली. या मंत्रातून निघणाऱ्या सकारात्मक स्पंदनांनी परिसर भारून गेला. नवकार महामंत्र हा जैन धर्मातील सर्वश्रेष्ठ आणि मूलभूत मंत्र मानला जातो. या मंत्रामध्ये कोणत्याही विशिष्ट देवतेचे नामस्मरण नसून, त्यात पंच परमेष्ठी – अरिहंत, सिद्ध, आचार्य, उपाध्याय आणि साधू यांचे गुणगान करण्यात आले आहे. म्हणूनच या मंत्राला ‘सर्वधर्मसमभाव’ आणि ‘मानवतेचा मंत्र’ असेही म्हटले जाते.
या विशेष दिवशी विद्यार्थ्यांना भारताचे पंतप्रधान माननीय नरेंद्र मोदी यांनी नवकार महामंत्र दिनाच्या निमित्ताने केलेल्या भाषणाची व्हिडीओ क्लिप दाखवण्यात आली. त्यांच्या भाषणातून त्यांनी भगवान महावीरांच्या विचारांचा आणि नवकार महामंत्राच्या महत्त्वाचा उल्लेख करत संपूर्ण देशवासीयांना सत्य, अहिंसा व करुणेच्या मार्गावर चालण्याचे आवाहन केले. पंतप्रधानांच्या या प्रेरणादायी भाषणाने विद्यार्थ्यांमध्ये नव्या ऊर्जा व आत्मविश्वासाचा संचार झाला.
या कार्यक्रमास शालेय समितीचे चेअरमन खलीलदादा देशमुख, राजेश जैन, विद्यालयाचे मुख्याध्यापक एन. आर. पाटील, उपमुख्याध्यापक आर. एल. पाटील, पर्यवेक्षक ए. बी. अहिरे, सौ. अंजली गोहिल मॅडम आणि आर. बी. तडवी यांच्यासह सर्व शिक्षक-शिक्षिका, कर्मचारीवर्ग आणि विद्यार्थी मोठ्या संख्येने उपस्थित होते. सर्व मान्यवरांच्या उपस्थितीत कार्यक्रमाचा शिस्तबद्ध आणि प्रेरणादायी माहोल अनुभवायला मिळाला.
मुख्याध्यापक एन. आर. पाटील यांनी आपल्या भाषणात नवकार महामंत्राच्या अभ्यासातून विद्यार्थ्यांच्या आचार-विचारात सकारात्मक परिवर्तन घडून येईल, असा विश्वास व्यक्त केला. उपमुख्याध्यापक आर. एल. पाटील यांनी भगवान महावीरांचे जीवनकार्य आणि त्यांनी मानवजातीसाठी दिलेले महान संदेश यावर सविस्तर माहिती दिली. पर्यवेक्षक ए. बी. अहिरे यांनी सांगितले की, या प्रकारचे उपक्रम शाळांमध्ये नियमित राबविल्यास विद्यार्थ्यांचे नैतिक आणि मानसिक स्वास्थ्य अधिक सुदृढ होईल.
कार्यक्रमात सहभागी झालेले शिक्षक बंधू-भगिनी आणि विद्यार्थ्यांनीही या दिवशी नवकार महामंत्राचे सामूहिक पठण करून एकत्रिततेचे आणि शांतीचे दर्शन घडवले. सध्याच्या काळात विद्यार्थी विविध ताण-तणावांना सामोरे जात असतात. अशावेळी नवकार महामंत्रासारखे मन:शांती देणारे आणि जीवनात संतुलन निर्माण करणारे मंत्र विद्यार्थ्यांच्या दैनंदिन जीवनात नक्कीच सकारात्मक बदल घडवून आणू शकतात.
या कार्यक्रमाच्या आयोजनामध्ये शिक्षकवर्गाचे विशेष योगदान होते. सौ. अंजली गोहिल मॅडम व आर. बी. तडवी यांनी विद्यार्थ्यांचे नवकार पठणाचे प्रशिक्षण घेतले आणि त्यांना मंत्राच्या उच्चारणातील अचूकता व भावनात्मकता यांचे महत्त्व पटवून दिले. त्यांच्या मार्गदर्शनाखाली विद्यार्थ्यांनी मंत्र पठण करताना एकाग्रता, भावनिक समरसता आणि शुद्धता या सर्व गुणांचा परिचय दिला.
कार्यक्रमाची सांगता सर्वांच्या सामूहिक प्रार्थनेने झाली. भगवान महावीरांचे जीवन, त्यांच्या शिकवणुकीतील अंतर्मुखता, संयम, क्षमा, त्याग आणि करुणा यांचे महत्त्व अधोरेखित करत सर्व शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना या गोष्टींचा जीवनात अवलंब करण्याचे आवाहन केले. ‘जगात बदल पाहायचा असेल तर तो स्वतःपासून सुरू करा’ या भगवान महावीरांच्या विचाराला अनुसरून विद्यार्थ्यांनी स्वतःमध्येच आध्यात्मिक प्रगती साधण्याचा निर्धार व्यक्त केला.
“विश्व नवकार महामंत्र दिन” या उपक्रमामुळे श्री. गो. से. हायस्कूल, पाचोरा या शाळेने विद्यार्थ्यांच्या मनामनात केवळ धार्मिक नव्हे तर सामाजिक आणि आध्यात्मिक जागर घडवून आणला. नानासाहेब संजय वाघ यांच्या नेतृत्वाखाली शाळेने नेहमीच समाजोपयोगी, विद्यार्थी-केंद्रित आणि मूल्याधिष्ठित उपक्रमांना प्राधान्य दिले आहे. त्याच परंपरेतून या कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते.
या उपक्रमाची आठवण विद्यार्थ्यांच्या मनात दीर्घकाळ राहील, याची खात्री प्रत्येक शिक्षकाने व्यक्त केली. नवकार महामंत्र हे केवळ जैन धर्माचे प्रतीक नसून, मानवतेचा एक सार्वत्रिक संदेश आहे, हे जाणवले. एकता, शांती आणि कल्याण या तत्त्वांना विद्यार्थ्यांनी स्वतःच्या जीवनशैलीचा भाग बनवण्याचा संकल्प या कार्यक्रमाच्या निमित्ताने केला.
या उपक्रमातून एक गोष्ट निश्चितपणे अधोरेखित होते – की विद्यार्थ्यांचे शिक्षण केवळ पाठ्यपुस्तकांपुरते मर्यादित न राहता त्यामध्ये नैतिक, सामाजिक आणि आध्यात्मिक मूल्यांची सांगड घालणे ही काळाची गरज आहे. अशा प्रकारच्या उपक्रमांमुळे शिक्षणाचा हेतू व्यापक होत असून, विद्यार्थी भावी आयुष्यात समाजासाठी जाणीवपूर्वक योगदान देण्यास तयार होतात.
शेवटी, शाळेच्या मुख्याध्यापकांनी सर्व शिक्षकवर्ग, विद्यार्थी, पालक आणि मान्यवरांचे मन:पूर्वक आभार मानले आणि भविष्यात अशा प्रेरणादायी कार्यक्रमांचे आयोजन सातत्याने करणार असल्याचे आश्वासन दिले.
ध्येय न्यूज चॅनेलच्या बातम्या मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करून आमचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करा.