चोपडा (प्रतिनिधी – मनीष महाजन भाई कोतवाल रोड Mo 97661 43638 )- तालुक्यात उन्हाळ्याच्या वाढत्या तडाख्याबरोबरच पावसाळ्याच्या आगमनाची चाहूल लागण्यापूर्वी विविध आजारांचा धोका टाळण्यासाठी जिल्हा आरोग्य यंत्रणा सज्ज झाली आहे. त्याचाच एक भाग म्हणून दिनांक १ एप्रिल २०२५ पासून चोपडा तालुक्यातील ग्रामीण भागात पिण्याच्या पाण्याच्या मुख्य स्रोतांचे स्वच्छता सर्वेक्षणाची मोहीम जोरात राबवली जात आहे. ही मोहीम जिल्हा आरोग्य अधिकारी डॉ. सचिन भायेकर यांच्या आदेशानुसार, तालुका आरोग्य अधिकारी डॉ. प्रदीप लासुरकर, वैद्यकीय अधिकारी डॉ. पवन सुशीर आणि डॉ. अर्चना पाटील यांच्या मार्गदर्शनाखाली सुरु आहे. यामध्ये चोपडा तालुक्यातील प्रत्येक गावातील जलस्रोत, पाण्याच्या टाक्या, पाईपलाइन आणि झरे यांचे काटेकोरपणे निरीक्षण करून त्यांच्या स्वच्छतेची खात्री केली जात आहे.
या सर्वेक्षण मोहिमेचा उद्देश म्हणजे येणाऱ्या मान्सून कालावधीत पाणीजन्य आजारांपासून नागरिकांचे संरक्षण करणे, सुरक्षित आणि स्वच्छ पिण्याचे पाणी उपलब्ध करून देणे, तसेच ग्रामीण आरोग्य व्यवस्थेचा दर्जा उंचावणे हा आहे. गावोगावी स्थानिक आरोग्य उपकेंद्रातील आरोग्य सहाय्यक, आरोग्य सेवक, समुदाय आरोग्य अधिकारी तसेच जलसुरक्षके यांच्या समन्वयाने ही मोहीम अंमलात आणली जात आहे.
९ एप्रिल २०२५ रोजी बुधवारच्या दिवशी आदर्श गाव म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या वडगाव बु. (ता. चोपडा) येथील उपकेंद्रात विशेष पाहणी दौऱ्याचे आयोजन करण्यात आले होते. यावेळी आरोग्य सहाय्यक वाय.आर. पाटील आणि राहुल नेहरकर यांनी गावाला भेट देत उपकेंद्राचे दप्तर, रजिस्टर व विविध आरोग्यसंबंधी नोंदी तपासून पाहिल्या. त्यांच्यासमवेत समुदाय आरोग्य अधिकारी डॉ. भूषण देशमुख व आरोग्य सेवक विजय देशमुख उपस्थित होते.
या दौऱ्यात वडगाव बु. ग्रामपंचायत हद्दीतून होणाऱ्या पाणी पुरवठ्याच्या प्रमुख स्रोतांची पाहणी करण्यात आली. यामध्ये गावातील पाण्याच्या टाकीची साफसफाई, तिचा नियमित स्वच्छतेचा दर्जा, पाईपलाइनमधील गळती, व्हॉल्वची कार्यक्षमता यांची बारकाईने पाहणी करण्यात आली. या पाहणीत पाण्याच्या टाकीचा परिसर स्वच्छ असून व्हॉल्व व पाईपमध्ये कोणतीही गळती नसल्याचे निरीक्षण नोंदवले गेले. पाणीपुरवठा कर्मचारी भगवान पाटील यांच्याकडून टाकी नियमित स्वच्छ केली जात असल्याची माहिती घेण्यात आली.
पिण्याच्या पाण्याच्या शुद्धतेसाठी आवश्यक असलेली TCL पावडर (टेट्राक्लोरोइझोसायन्युरेट) पुरेशा प्रमाणात उपलब्ध असल्याचे पाहणीत स्पष्ट झाले. शिवाय पावडरची साठवणूकही योग्यरित्या हवा बंद बरणीत, स्वच्छ आणि कोरड्या जागेत केली जात असल्याचे आढळले. ही बाब अत्यंत महत्वाची असून अशा पद्धतीने रसायन साठविल्यास त्याचा दर्जा टिकून राहतो आणि पाणी निर्जंतुक करण्यात यश येते.
या मोहिमेअंतर्गत गावात चालणाऱ्या जलस्रोत स्वच्छता सर्वेक्षणाची संपूर्ण माहिती आरोग्य सहाय्यक वाय.आर. पाटील व राहुल नेहरकर यांनी शेरा पुस्तकात नमूद केली. उपकेंद्राचा स्वच्छ परिसर, व्यवस्थित व्यवस्थापन व शिस्तबद्ध नोंदी पाहून त्यांनी समाधान व्यक्त केले. त्यांच्या दौऱ्यामुळे गावातील ग्रामस्थांमध्येही एक सकारात्मक संदेश पोहोचला असून, स्वच्छता आणि आरोग्याच्या बाबतीत जागरूकता वाढीस लागली आहे.
गावपातळीवरील जलसुरक्षक, आरोग्य कर्मचारी, ग्रामपंचायत पदाधिकारी यांचा या मोहिमेमध्ये मोलाचा सहभाग दिसून येतो आहे. जलस्रोत स्वच्छ ठेवण्यासाठी ग्रामस्थांमध्ये जनजागृती करण्यात येत असून, पिण्याचे पाणी उकळूनच वापरण्याचे, टाकी दर आठवड्याला धुण्याचे, पाईपलाइनमधील गळती तातडीने दुरुस्त करण्याचे आणि पाणवठ्याजवळ कचरा टाकू नये अशा सूचना वारंवार दिल्या जात आहेत.
चोपडा तालुक्यातील ही मोहीम म्हणजे केवळ एक सरकारी योजना नसून, ती एक जनआंदोलनाचे रूप घेऊ पाहत आहे. स्थानिक आरोग्य केंद्र, आरोग्य अधिकारी, कर्मचारी आणि ग्रामस्थ यांचा एकत्रित सहभाग ही या मोहिमेची खरी ताकद आहे. ग्रामीण भागात पावसाळ्याच्या तोंडावर अशा प्रकारे आरोग्यविषयक उपाययोजना राबविल्या गेल्यास भविष्यात उद्भवू शकणाऱ्या साथीच्या आजारांचा धोका नक्कीच कमी होऊ शकतो.
डॉ. सचिन भायेकर यांच्या नेतृत्वाखाली जिल्हा आरोग्य यंत्रणा कार्यरत असताना चोपडा तालुक्यातील आरोग्य सेवक, सहाय्यक, समुदाय आरोग्य अधिकारी, जलसुरक्षक हे आपल्या जबाबदाऱ्या पार पाडत आहेत. त्यांच्या कार्यपद्धतीत नियमितता, शिस्त आणि सामाजिक बांधिलकीचा भक्कम पायाच दिसून येतो.
या मोहिमेमुळे गावागावातील जलस्त्रोत स्वच्छ, सुरक्षित व नागरिकांच्या आरोग्यास पोषक राहतील, असा विश्वास व्यक्त करण्यात येत आहे. या उपक्रमाची अंमलबजावणी सातत्याने, पारदर्शक पद्धतीने आणि सहभागात्मक रितीने होत असल्यामुळे ही मोहीम यशस्वी होईल यात शंका नाही.
पावसाळ्यापूर्वी अशा प्रकारे पिण्याच्या पाण्याच्या स्रोतांचे सर्वेक्षण होणे ही आरोग्यदृष्ट्या अत्यंत महत्वाची बाब आहे. आजार होण्याऐवजी त्यापासून संरक्षण करणे ही शाश्वत आरोग्य व्यवस्था निर्माण करण्याची दिशा असते. चोपडा तालुक्यात सुरु असलेल्या या सर्वेक्षण मोहिमेच्या माध्यमातून भविष्यातील आरोग्यविषयक संकटांना आधीच तोंड देण्याची तयारी सुरु झाली आहे.या उपक्रमात सहभागी असलेल्या प्रत्येक आरोग्य कर्मचाऱ्यांचे योगदान लक्षणीय असून, त्यांच्या कार्यातून संपूर्ण तालुक्यात आरोग्यविषयक चांगले परिवर्तन घडू शकते. मान्सूनपूर्व काळात राबवली जाणारी ही मोहीम म्हणजे जनतेच्या आरोग्याची पूर्वतयारी, आणि हीच योजना आरोग्यदृष्टीने ग्रामीण महाराष्ट्रासाठी एक आदर्श ठरावी, अशीच सर्वांची अपेक्षा आहे.
झुंज वृत्तपत्र व ध्येय न्यूजवर बातमी प्रसिद्धीसाठी संपर्क साधा – (प्रतिनिधी – मनीष महाजन भाई कोतवाल रोड Mo 97661 43638 )
ध्येय न्यूज चॅनेलच्या बातम्या मिळवण्यासाठी येथे क्लिक करून आमचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करा.